Pagina's

zaterdag 18 februari 2012

Verwachtingen van de 20 ervaringsreizigers naar Congo




Vrijwilligers ACW en Wereldsolidariteit West-Vlaanderen van zondag 19 februari tot zaterdag 3 maart op ervaringsreis naar Congo


Kijken door de ogen van de Congolezen


Komende zondag, 19 februari, vertrekt een groep van 20, 18 West-Vlamingen en twee begeleiders, vanuit ACW en Wereldsolidariteit op ervaringsreis naar Congo. Voor velen een jongens- of meisjesdroom die uitkomt. De groep heeft een lang voorbereidingstraject achter de rug. En achteraf komen ze hun reisverhaal vertellen, ook in jouw vereniging. De groep bezoekt partners en projecten van Wereldsolidariteit in Kinshasa, Kikwit en Lubumbashi. "We willen ons laten onderdompelen in het jonge, kleurrijke, broeierig warme maar ook arme en harde Congolese leven," zo klinkt het. We vroegen de 18 wat ze verwachten van de reis? Waar kijken ze naar uit?

Met ogen en hart in Congo

“Mijn verwachtingen? Dat is moeilijk te zeggen,” begint Marijke Vandenberghe (50 en moeder van vier kinderen van 26 tot 19) uit Pittem. “Wat weten we over Congo? Over het leven in het Zuiden? Ik wil me laten onderdompelen. Hoop te zien wat onze partners er doen, in het bijzonder KAV. Welke waarden hen dierbaar zijn, hoe hun dagelijks leven is. Hun omgaan met tijd en ritme, maar ook met bittere armoede en ellende. Ik ben verpleegkundige, ben benieuwd naar de gezondheidszorg. Iedereen heeft recht op een menswaardig leven, op een goede gezondheidszorg, maar hoe zit dat in Congo? Er zijn veel clichés over Afrika, zoals: de mensen lachen en zijn vriendelijk, maar ze hebben niks? Ik wil kijken door de ogen en het hart van de Congolezen zelf. En me achteraf verdedigen tegen de vooroordelen die hier nog altijd bestaan tegen zo’n land. Ik wil een positief verhaal van hoop meebrengen.”

Hoed af voor Congolese KAJ!

Kimm Debruyne (21), KAJ-verantwoordelijke uit Tielt en studente fotografie, kan niet rap genoeg in Congo zijn. Haar ouders hebben er allebei gewoond. “Dat ik op ervaringsreis kan gaan, vind ik megaspectaculair. Dat we er alle deelorganisaties van het ACW (in het bijzonder de KAJ) zullen ontmoeten, vind ik super. De voorbereiding was ook subliem. Ik zit uiteraard nog met 1.001 vragen, ondermeer over de werking ginder, maar ik verwacht daar een antwoord. Ik denk dat Congo enorm veel mogelijkheden heeft maar omdat mensen geen kansen krijgen en de corruptie welig blijft tieren, is het moeilijk er iets op gang op trekken. En toch zullen we er krachtige mensen zien die - met steun van Wereldsolidariteit- opstaan, op zoek gaan om er echt iets van te maken, en volhouden. In solidariteit. Chapeau!”

Artikel 15: trek uw plan!

Ook Jeroen Folens (32), secretaris ACW Bissegem en werkzaam voor CM in Wevelgem, stelde zich kandidaat voor Congo. “Ik ben nog nooit op reis geweest buiten een Westerse cultuur. Dat dit een ervaringsreis is en geen toeristische vakantie, trok me erg aan. Ik wil veel leren. Leren hoe mensen in Congo omgaan met dagelijks problemen en hoe onze partnerorganisaties mensen samenbrengen, vormen en mobiliseren, opdat ze een beter leven zouden hebben. Een positiever leven, werk en een goede gezondheid. Maar in zo'n groot land, met zoveel mensen en talen, vooruit gaan, is niet vanzelfsprekend. Het land bengelt onderaan op de wereldontwikkelingsindex met het fameuze article quinze: 'Débrouillez vous'. Trek uw plan! Ik ben benieuwd hoe de Congolezen dat invullen.”

Congo: voormalige kolonie

Bart Deschamps (44 en vader van drie kinderen van 19 tot 15 jaar) uit Deerlijk heeft iets met Afrika. Zijn vader was drie jaar lekenmissionaris in Burundi. "Ik wil Congo zien, zien welke projecten we steunen, wat de meerwaarde is voor de lokale bevolking. Hoe mensen hun situatie beredderen. Ik verwacht een groot contrast met ons Westers leven, een shock en een 'openbaring'. En ik hoop echt dat het een misvatting is dat Congo niet vooruit wil, maar dat we de veerkracht van de Congolezen zien en veel van hen kunnen leren."

De glimlach van een kind

Heidi Masschelein (38) uit Sint Baafs Vijve werkt bij ACV Zuid West-Vlaanderen als coördinator bewegingswerk. Even twijfelde ze of ze zou meegaan op ervaringsreis? Kon dat wel, haar gezin, kinderen Elien (10) en Julie (7), twee weken achterlaten? "Maar algauw sloeg de knop om. Ik dacht: zo’n ervaring moet ik meenemen. Om die achteraf te kunnen overbrengen aan mensen hier. Congo trekt me aan, ik wil er met de realiteit geconfronteerd worden: de armoede, de schamele tewerkstelling, de gezondheidszorg, het onderwijs. Veel mensen vragen me of ze meekunnen in mijn valies. Dat gaat niet, want ik mag maar 23 kg meenemen… Maar als mensen dan horen dat het geen plezierreis wordt, schrikken ze wel even. De intensieve voorbereiding vond ik mega. We hebben een goede, ervaren groep, zijn echt gegroeid en gevormd, wat wellicht ook echt nodig is. Ik kijk echt uit naar Congo. Het zal me gelukkig maken om er de glimlach van een kind te zien, de dankbaarheid van een volwassene. Maar ik zal ook huiveren, denk ik. Het contrast, de cultuurshock zal ook niet te onderschatten zijn…”

Hoop op positief verhaal

Toen zijn vader, Bruno, hem voorstelde om zich kandidaat te stellen voor een ervaringsreis van ACW en Wereldsolidariteit naar Congo, twijfelde Sander Vanoverbeke uit Lendelede geen seconde. Sander heeft een diploma leerkracht wiskunde-fysica maar volgt nog een opleiding aardrijkskunde. “Met Congo delen we een stuk geschiedenis. Ik ben als leerkracht ook benieuwd naar de aardrijkskunde van het land. Maar waar ik me vooral in interesseer zijn de creatieve middelen die de gewone Congolees gebruikt om toch een goed leven te kunnen opbouwen, ondanks de talrijke moeilijkheden. Uit de voorbereiding onthoud ik vooral de lezing van Peter Verlinden, maar ben er ook van overtuigd dat onze ogen pas zullen open gaan als we in het land zelf en zijn en onze partners zullen ontmoeten. Ik hoop dat we met een positief, hoopvol verhaal naar huis zullen komen, en mensen dan kunnen overtuigen van een grensoverschrijdende solidariteit.”

Verandering van onderuit

Renaat Vandevelde (37) uit Vichte, vader van Trinstan (9), Hannah (7) en Eva (2,5 jaar) is een buitenbeentje. Hij werd pas laat aan de groep toegevoegd. Renaat werkt op de ACW-studiedienst in Brussel en volgt er het Belgische Congobeleid en dat van de Grote Meren op de voet. “De beweging heeft tal van partners in de regio: vakbonden, mutualiteiten en vrouwenorganisaties. Wat me boeit is dat mensen zelf hun ontwikkeling in handen nemen. De ervaringsreis is een kans om dat ook echt onder ogen te zien, zonder een waardeoordeel over te vellen. Bijzonder is dat dit in zo’n groep kan gebeuren, en dat we de kans krijgen om positieve ervaringen, maar ook verontwaardiging en onmacht bij het zien van zoveel ellende, zullen kunnen delen. En dat na de reis constructief te vertalen binnen de beweging. Een ervaring die ons ook zal sterken om onze job of ons vrijwilligerswerk met nog meer engagement uit te oefenen.”

Hoe kunnen we onze partners steunen?

Stefaan Leupe (Brugge) is afgevaardigde vanuit OKRA: “Als jarenlange supporter van Wereldsolidariteit wil ik heel graag eens proeven van Congo. Hoe kijken de Congolezen naar hun land, hoe hebben zij de verkiezingen beleefd? Hoe zien onze partners de toekomst tegemoet, ook op politiek vlak? Ik kijk vooral uit naar de werking van onze partners ter plaatse. De vakbond, de mutualiteit, de vrouwenbeweging, jongerenbeweging… Hoe kunnen wij hen vanuit onze verenigingen ondersteunen?”

De jongeren en de vakbond

Nico Rottée (Sijsele) is regiopropagandist bij ACV: “Er zijn nogal wat mensen die zich vragen stellen over steun aan landen zoals Congo. Door met eigen ogen te zien wat onze partners doen, hoop ik beter met die vragen te kunnen omgaan. Dan kan je vanuit eigen ervaringen spreken en Wereldsolidariteit op een andere manier overbrengen. Ik kijk vooral uit naar het werk van de vakbond en de jongeren: hoe doen zij hun werk en tegen welke problemen moeten zij opboksen? Hoe kijken Congolezen naar de buitenlandse inmenging zoals die van de VS of China?”

Wat drijft hen?

Dorine Sinnaeve (Steenbrugge-Assebroek) werd door ACW afgevaardigd: “Puur uit interesse in het Zuiden heb ik mij kandidaat gesteld. Wereldsolidariteit ondersteunt partners en ik wil heel graag van dichtbij zien hoe zij werken. Wat drijft hen, hoe raken zij vooruit? Congo komt dikwijls negatief in de media, ik hoop echt dat wij ‘de andere kant’ te zien krijgen. Dat wij ondanks de miserie met hoopvolle verhalen naar huis komen.”

Een andere tijd, een ander ritme

Antoon Cornillie (St. Andries) is van de kwb: “Congo, een immens land met honderden talen dat door een speling van het lot één geworden is; een land dat onderaan bengelt op de wereld-ontwikkelingsindex met het fameuze article quinze: 'débrouillez-vous'.... Maar ook: de Afrikaanse savoir vivre, hun omgaan met tijd en hun gevoel voor ritme. Waar ik naar uitkijk? Hoe bouw je aan vooruitgang in een context waarin een boodschap verspreiden op zich al een prestatie is? Waar blijf je de motivatie vinden als de strijd om het bestaan zoveel energie opslorpt? Pittig detail: Het wordt de eerste keer dat ik het vliegtuig neem...”

Tijd om te vertrekken

Mia Vandenberghe (Assebroek) is WS-animator voor het ACW verbond Brugge. “Het was rushen om op tijd alles klaar te hebben voor Congo, maar nu is het echt wel tijd om te vertrekken. Ik ben vooral benieuwd naar de mensen en de projecten ginder. In het Zuiden zijn bijna overal vrouwen de dragende kracht van de samenleving, ik wil zien hoe dat er in Congo aan toegaat. Hoe het er gaat met de KAJ, met de KAV, de vakbondswerking, de prille ziekenfondskassen en coöperaties is, en hoe zijn op een eigen Afrikaanse manier het begrip solidariteit vlees en bloed geven.”

Een kiezelsteentje, maar toch

“Congo heeft me altijd geïntrigeerd,” zegt Philip Broidioi uit Gistel. “Ik heb er veel over gelezen. Wil het nu ook eens zien, er naar de mensen luisteren. Er zijn er die kozen om naar Kikwit te gaan, ik koos voor Lubumbashi, omdat ik die rijke mijnstreek wil zien. Congo is rijk aan grondstoffen, maar als je ziet wat de mensen er maar hebben, hoe die rijkdom niet ten goede komt aan de gewone burger, dan stel je wel wat vragen. Ik wil er zien-oordelen-handelen. Zien hoe mensen leven, wat ze doen, waar ze in geloven, om dit dan hier over te brengen. Vier jaar geleden was ik al even in Kinshasa, voor het ACV. Maar achteraf gebeurde daar niks mee. Het rijke aan de ervaringsreis met het ACW en Wereldsolidariteit is dat er een vervolg komt. Dat we ons verhaal, dat van Congo en van de projecten zullen kunnen overbrengen, en op die manier kunnen proberen een steentje te verleggen. Een kiezelsteentje, maar toch. . . “

Een eer te mogen meegaan

Ellen Lingier (Koekelare) is WS-animator binnen ACW Oostende-Westhoek. “Het is niet altijd even makkelijk om vanuit je warme 'cosy' bureau in het Noorden te werken voor het Zuiden. Dergelijke 'onderdompelingsreis' is nodig om je af en toe 'back to reality' te brengen en een enorme versterking voor ons werk hier. Ik heb dat mogen ervaren in Bangladesh, en vind het een eer nu opnieuw mee naar Congo te kunnen gaan. Daar zullen we de partners leren kennen waarmee Wereldsolidariteit ter plaatse samenwerkt. De projecten die ze opzetten, de moeilijkheden die ze daarbij ondervinden. Maar ook de mensen achter de projecten. Hoe leven ze? Hoe overleven ze? Wat zijn hun dromen? Hoe zien ze hun toekomst? In Congo wil ik me laten onderdompelen in het land. Hoop vooral ook positieve verhalen te horen en mensen te ontmoeten die ter plaatse het verschil maken.”

Vrouwen in Congo

Veronique Fonteyne, gehuwd, drie kinderen en bijna zes kleinkinderen, en altijd al heel sterk geëngageerd in KAV, droomde ervan ooit eens naar Afrika te kunnen gaan met WS. “De getuigenissen van vroegere ervaringsreizigers deden me al lang watertanden.” En nu is de dag daar.
“In de voorbereiding op Congo hebben we al veel geleerd, maar ik weet dat we ginder ter plaatse nog veel meer zullen leren. Ik wil zien hoe Congolezen ondanks hun levenssituatie zo warm en vriendelijk kunnen blijven. Ik wil ook zien hoe de vrouwen ginder overleven, hoe inventief ze zijn om in hun levensonderhoud en die van hun familie te voldoen. En ik kijk uit naar de projecten, hoe sociale groepen het leven van de gewone Congolees beter maken, hoe de gezondheidszorg er is. Om het daarna te gaan vertellen. Als je iets met eigen ogen ziet en geconfronteerd wordt met de realiteit ginder, kan je dat beter overbrengen en de achterban warm maken voor steun. Ik hoop dat we met een positieve, optimistische kijk naar huis komen.”

Sterke groep, rijk land

Joachim Jonckheere uit Zonnebeke is actief voor ACW, ACV, CM enz. Congo lijkt hem een unieke kans om op een gedegen manier kennis te kunnen maken met het Zuiden. “Het contact met de lokale bevolking trekt me aan. En dat het Congo is, land waarmee we als Belgen altijd een speciale band hadden. Daarnaast: dat het land over veel mogelijkheden (oa grondstoffen) beschikt, en toch zo laag op de welvaartsladder staat geklasseerd. In Congo gaan we veel praten met mensen, hoe zij zich verenigen, opkomen voor hun belangen via vakbond, mutualiteit, jongerenbeweging, ... en dit in een totaal andere context dan in België. De situatie, de mentaliteit, de cultuur: alles is anders. Ik vind het ook tof dat we met een leuke groep op pad kunnen. Het groepsgevoel is sessie na sessie ook sterk toegenomen, dat belooft! “

Hoop en solidariteit

Joost Rommel uit Ramskapelle/Nieuwpoort werkt voor het ACV, in Aeropolis Brussel. 
“Als ik ga lopen, laat ik me meestal sponseren, loop bv. de 20 km van Brussel ten voordele van Wereldsolidariteit. Nu mag ik de projecten van WS gaan bekijken in Congo, een kans die ik graag vastgrijp. Ik vraag me af hoe er in een land waar bijna iedereen in grote armoede leeft, toch plaats is voor hoop en solidariteit. En hoe het begrip ‘solidaire vakbond’ er een plaats krijgt.
Als Belgen hebben wij een speciaal band met Congo. Het is een deel van ons collectief geheugen. Velen van ons hebben/hadden ergens wel een “nonkel pater” die er gewerkt heeft …. Het is ook een fijne groep waarmee we reizen. Het groepsgevoel zit goed, er zijn grote verschillen in leeftijd, maar dat is een rijkdom. Congo wordt in elk geval iets onvergetelijks…”

Informele economie

Danny Baert (45) is voorzitter van kwb Geluveld, vrijwilligerswerk dat een grote hap uit zijn vrije tijd neemt. Hij werd door kwb gevraagd om mee te gaan naar Congo. “Mijn vrouw en ik komen uit een jeugdbewegingsverleden, weten dat als je wil getuigen over een land je er ook van moet geproefd hebben. Je moet de bewoners in de ogen gekeken hebben: hun voedsel gegeten, hun taal gehoord, hun miserie gezien. In Congo wil ik op zoek naar een positief dynamisme: wat mensen doen, hoe ze zich engageren. Hier krijgt men de indruk dat Congolezen niet vooruit willen, in Congo wil ik het tegendeel ervaren. Van de voorbereiding heb ik veel opgestoken. Wat ik niet wist is dat het ACW-model ook in Congo operationeel is, zij het in een sterk afgeslankte versie. Ook het feit dat slechts 5% van de inwoners in de reguliere economie werkt, is schokkend. Ook de Congolese gezondheidszorg interesseert mij sterk gezien de financiering van de gezondheidszorg (ziekenhuizen, rusthuizen, enz) in Vlaanderen ook grotendeels mijn professionele bezigheid is. En verder? Dat niet alles ginder van een leien dakje zal lopen, zal wel, denk aan de stiptheid, verplaatsingen, elektriciteit, maar toch hoop ik dat we gespaard blijven van ‘de neveneffecten’ (bv. van drinken, eten).”
Ter info: Danny is de man van de PICON-GO, een scherp drankje uit de grensstreek die straks ook te koop is t.v.v. Wereldsolidariteit.

Vanuit Wereldsolidariteit nationaal wordt de ervaringsreis begeleid door Gijs Justaert en Fabienne Sichien. Jeugdig enthousiasme en ervaring, ook dat belooft!


Tekst: Ellen Lingier, Mia Vandenberghe, Dominique Coopman



1 opmerking:

  1. Aan iedereen nog een goede nachtrust en morgen... Bon voyage vanwege alle medewerk(st)ers van de Financiële Dienst WSM Brussel ! Doe ze ginder de groeten !

    BeantwoordenVerwijderen